Bocas del Toro

Toen we met de Uber aankwamen bij het busstation in Panama stad hadden we nog wat tijd, dus besloten we om naar het winkelcentrum te gaan wat naast het station lag. Omdat het al avond was ging het winkelcentrum sluiten, dit hadden wij alleen niet door dus toen we naar de uitgang liepen, zat deze al helemaal dicht. Gelukkig waren we niet de enige achterblijvers en gingen we met een groepje mensen opzoek naar een andere uitgang. Toen we weer buiten stonden was het niet veel later al weer tijd om de bus in te gaan.

Omdat oud en nieuw eraan kwam, waren alle bussen naar Bosas del Toro vol geboekt. We wisten van te voren dat het druk zou worden, maar toch hadden we niet op tijd een ticket geboekt. Eén dag voor we wilde vertrekken gingen we naar het bus station om een ticket te kopen, deze waren natuurlijk allemaal al uitverkocht dus besloten we om een ticket naar de dichtstbijzijnde stad te kopen. Dit was David, we hoopte dat we bij aankomst in David een busticket naar Bosas del Toro zouden kunnen kopen, om zo nog net voor oud en nieuw op Bocas aan te komen. De bus rit was niet heel comfortabel, om 4:45u kwamen we aan in David. Gelukkig waren we niet de enige backpackers met het plan om door te gaan naar Bosas, dus volgde we twee franse jongens en zo kwamen we in een hele lange rij te staan. Er reden heel veel mini busjes tussen David en Bocas del Toro, deze werden helemaal volgepropt met alle bagage op het dak vastgebonden. Het was een beetje een chaos want als er een nieuw busje aan kwam rijden gingen allemaal mensen rennen om als eerste bij de bus te zijn. Wij bleven in de rij wachten en kwamen uiteindelijk ook in een busje terecht. Na 4,5 uur rijden kwamen we aan bij de plek waar we met de boot naar het eiland konden varen. Eerst werden we nog even opgelicht door een taxi chauffeur maar dat is na zoveel maanden Zuid Amerika niks nieuws :) samen met de franse jongens stapte we in de boot en werden we naar Bosas del Toro gebracht. Ondertussen was het al middag dus besloten Sarien en ik om eerst ergens te gaan lunchen voordat we naar ons hostel zouden gaan, wij hadden een hostel buiten de stad geboekt. We aten een heerlijke lunch bij een cafe waar mensen met een beperking werkte, daarna gingen we op zoek naar een taxi. We kwamen er al snel achter dat er een taxi te kort was op het eiland, omdat het nu zo druk is rondom oud en nieuw zijn er niet genoeg taxi’s om iedereen te vervoeren. We hebben 40 minuten langs de weg gestaan tot dat er eindelijk een taxi was die nog plek over had, alle taxi’s waren grote pickup trucks, waardoor ze meerdere mensen te gelijk mee konden nemen.

We hadden voor de afwisseling weer eens een tent geboekt, wij kregen een grote tent op de eerste verdieping, de tenten stonden namelijk allemaal op een houten constructie waardoor er ook een boven verdieping was. We waren allebei moe van de bus rit en zijn dan ook meteen in slaap gevallen. Toen we in de avond wakker werden zijn we naar een leuk restaurant gelopen (het enige restaurant bij ons in de buurt) het restaurant zat aan het strand, tussen de palmbomen, heel gezellig en echt een leuke plek!

De volgende dag, op oudjaarsdag gingen we iets heel leuks doen. We hadden contact gehouden met Marlene (die we hadden ontmoet in Salento). Zij was ook in Bocas del Toro en we gingen samen op tour. De tour begon goed.. we zouden om 9:00 u opgehaald worden door kapitein Rickey, in het contact met hem was het elke keer al een beetje onduidelijk en kregen we niet echt hoogte van hem. We hebben dan ook 45 minuten staan wachten toen we eindelijk een bericht kregen met daarin dat we toch maar zelf naar de haven moesten komen. Marlene zat nog verder weg van de stad dan wij en met het taxi te kort was het bijna onmogelijk om op tijd bij de haven te komen, dus regelde Marlene dat we toch wel opgehaald zouden worden. Uiteindelijk vaarde we om 11:00u weg bij de haven. De rest van de tour bleef een beetje onduidelijk, we kregen geen uitleg over verschillende plekken en als we ergens stopte moesten we zelf in de gaten houden wanneer de boot weer ging vertrekken. Des ondanks was het wel heel leuk! We gingen langs verschillende eilanden, het laatste eiland was het mooiste met super helder blauw water, we hebben heerlijk gezwommen en van de zon genoten. We vonden het wel gek om oud en nieuw nu op deze manier te vieren, we zagen allemaal foto’s van vrienden en familie thuis en dat zorgde voor best wel wat heimwee. Elk jaar vieren we oud en nieuw samen met Lisa en nu voor het eerst niet, ook was het gek om achter in tijd te lopen. Toen iedereen in Nederland proosten op het nieuwe jaar, zaten wij aan ons avond eten en hadden we nog een aantal uur te gaan in 2023. Marlene had net als wij geen plannen voor in de avond, we besloten om samen te gaan dineren bij haar hostel, daar was een drie gangen menu georganiseerd en dat leek ons wel leuk. Samen met nog vier andere backpackers aten we een luxe diner, we kletsten over de verschillende manieren van oud en nieuw vieren. Zo eten wij normaal de hele dag oliebollen, terwijl Marlene luxe uiteten gaat met haar vriendinnen. Na het eten besloten we om met een groepje meiden naar de stad te gaan, in de stad waren heel veel feestjes en zou er vuurwerk worden afgestoken. Nadat we een taxi busje hadden bemachtigd liepen we naar een Spaanse club toe, er waren niet veel backpackers, de meeste gasten waren lokaal. Er werd alleen maar Spaanse muziek gedraaid en volop getwerkt, na het aftellen werd er vuurwerk afgestoken. We miste wel de typische nummers die op de Nederlandse tv altijd worden afgespeeld en het na 00:00u de straat op gaan. Na een tijdje hadden Sarien en ik het wel gezien en namen we afscheid van Marlene en de andere meiden. De uitdaging om een taxi te vinden was heel groot! Er waren super veel mensen op straat en elke taxi die langs reed zat al vol, als er dan wel een lege taxi was stonden er voor je het wist al 20 mensen omheen. Wij besloten om te gaan lopen, het duurde 50 minuten voor we bij onze tent aankwamen. Sarien en ik hebben een kleine traditie dat we op 1 januari altijd een wandeling maken, nu hadden we die meteen afgevinkt :) De volgende dag voelde we ons allebei niet zo lekker, het zat er al aan te komen want we waren al dagen niet helemaal fit.

De rest van de dagen hebben we heel rustig aan gedaan, we hebben veel met familie gebeld, zorgde ervoor dat we minimaal één goede maaltijd op een dag hadden, dit was af en toe lastig omdat we bijna geen restaurant keuzes hadden en de stad moeilijk te bereiken was en we daar eigenlijk ook geen energie voor hadden. Het hostel had een hele schattige puppy, wij hebben hem Joey genoemd, hij was erg stout en pakte van iedereen slippers af, we hebben veel met hem gespeeld. We kwamen nog een jongen tegen die we ook in Panama stad hadden gezien, zo toevallig. Hij was erg met het leven en diepe levensvragen bezig, hij hield nogal van wiet dus dat was ook het eerste wat hij regelde toen hij bij het hostel aankwam. Hij vertelde dat hij grote bewondering voor ons had, omdat wij hele dagen niks kunnen doen, hij zag dat als een gave, want hij moest altijd iets te doen hebben en anders had hij drugs nodig om niks te doen en met zijn gedachten om te kunnen gaan. Het is grappig hoe verschillende mensen onze reisstijl beschrijven, de ene noemt ons lui en de ander vindt het een gave.

Omdat het eten zo moeilijk was en we merkte dat we doordat we niet goed aten we ons ook niet beter gingen voelen, besloten we om voor een paar extra dagen in de stad te gaan slapen. We boekte een nieuw hostel en verplaatste ons. Toen we bij ons nieuwe hostel aankwamen zochten we meteen een lunch plek op, er was keuze genoeg, dat was zo fijn! We ontdekte een hele leuke plek waar we heel vaak hebben gegeten, ze hadden genoeg gezonde opties, lekkere smooties en ijskoffie. Het hostel lag op het water waardoor we een heel mooi uitzicht hadden. We sliepen met z’n tweeën in een vrouwen dorm kamer, wat wel heel fijn was want we hadden nogal een onstuimige nacht, dus even geen kamergenoten was wel prettig. We voelde ons nog steeds niet beter dus in slaap komen was lastig, toen we eindelijk sliepen kwam midden in de nacht één van de eigenaren binnen, het was een man op leeftijd en hij leek een beetje verward, hij deed de lampen aan en mompelde wat in het Spaans. Wij vroegen waarom hij in onze kamer was maar echt een zinnig antwoord kregen we niet. Hij deed iets met de airco en liep daarna weer weg, nadat hij de kamer uit was hebben we de deur maar even op slot gedaan. Een paar uur later waren we weer wakker want toen liep er een grote kakkerlak over Sariens nek en schouder, dus alle lampen konden weer aan om de kakkerlak te zoeken, voordat we weer verder konden slapen.

De hostel eigenaar (die ons een nachtelijk bezoek had gebracht) was meer van de vrouwen dan van de mannen, elke keer als een mannelijke gast iets aan hem vroeg deed hij heel ongeïnteresseerd en kortaf terwijl hij vijf minuten later met ons een gesprek probeerde te voeren. Wij hadden helemaal geen energie voor een gesprek in het Spaans dus probeerde we deze man zo veel mogelijk te ontlopen. We voelde ons niet echt beter worden en naast de (denk ik) griep die we hadden was Sariens colitis ulcerosa op zijn diepte punt. Ze voelde zich zo slecht en de meeste dagen konden we onze hostel kamer niet verlaten, we zorgde dat we voldoende aten op een dag en verder rusten we vooral uit. Over een paar weken zouden we naar Nederland vliegen, Sarien voelde zich zo ziek dat ze op dit moment het meeste uit keek naar het ziekenhuis in Nederland.. voor Sariens doen zegt dit heel veel over hoe de situatie was want ze houdt absoluut niet van ziekenhuizen en vermijdt ze liever als dat kan. Wat ook niet mee hielp was dat we in vijf nachten vier keer van kamer moesten wisselen. Hierdoor moesten we elke keer zorgen dat onze tas ingepakt was, dat we op tijd uit de kamer waren en dan konden we om 15:00u pas weer in de nieuwe kamer en dat terwijl we ons heel slecht voelde en Sarien gewoon een eigen bed en wc nodig had. De andere eigenaar was een man uit Kroatië, hij hielp 6 maanden per jaar bij dit hostel en de andere 6 maanden zat hij in David waar hij zelf een huis had. Wij vonden hem niet zo aardig, hij had heel veel praatjes en deed heel aardig in je gezicht maar toch hadden wij het gevoel dat we bedonderd werden. Hij was niet eerlijk en vertelde ons telkens niet de hele waarheid. Zo sliepen we de eerste twee nachten op een vrouwen kamer, maar na de tweede nacht vroeg hij in de ochtend of we van kamer wilde wisselen, we zouden dan voor één nacht een privé kamer krijgen. Wij zeiden dat dat goed was, want een privé kamer was wel fijn! We kwamen er al snel achter dat hij onze vrouwen kamer gebruikte als oplossing voor overboekingen, dus na onze nacht in de privé kamer verhuisde we weer terug naar de vrouwenkamer, we lagen nog geen half uur op bed (nadat we er om 15:00u in mochten) of hij kwam de kamer in om mede te delen dat we de kamer weer uit moesten, we kregen een andere kamer en mochten een nacht gratis slapen. Een nee als antwoord accepteerde hij niet dus wij pakte onze spullen weer en werden naar de bovenste verdieping geleid. Toen we voor de deur van onze nieuwe kamer stonden vroegen we ons af of dit een grap was. De deur zat op slot, door het raam zagen we heel veel rotzooi, allemaal oude kasten, vuilniszakken, een kapotte wc midden in de kamer en heel veel matrassen her en der door de kamer heen, de badkamer was ook heel vies, met allemaal gebruikte spullen erin en zonder gordijnen. Het leek erop dat dit geen hostel kamer was maar een privé kamer van één van de personeels leden. We kwamen de schoonmaakster tegen en zij liet ons binnen, ze wees aan welk bed ze voor ons had opgemaakt. Wij konden niet geloven dat de Kroatische man ons dit had geflikt. Een vieze kamer kunnen we nog wel aan maar door de vele matrassen leek het alsof er meer mensen zouden slapen en dat was ons niet verteld. Wij gingen op zoek naar de man om even verduidelijking te vragen. We kwamen de oude man tegen die geen engels kon, we begrepen dat de Kroatische man al naar huis was. Lekker dan.. had hij ons met deze situatie opgescheept zonder dat er iemand engels kon in het hostel om ons te helpen. Toen we aan de oudere man in het Spaans probeerde te vragen of er nog meer mensen zouden slapen in de kamer, snapte hij het niet en werd hij boos, hij dacht dat we het bed niet goed vonden en haalde de schoonmakers erbij om te laten zien dat het bed wel schoon was. Hij liet het lijken alsof wij het werk van de schoonmakers niet goed vonden waardoor de schoonmaakster ook boos op ons werd. Er viel niet met die man te praten want hij luisterde niet naar wat wij probeerde uit te leggen, hij was bij alles wat wij zeiden op zijn tenen getrapt. We besloten het er maar bij te laten want veel verder zouden we toch niet komen  en we dachten dat hij had gezegd dat er niemand anders zou slapen in de kamer. Eén van de andere personeelsleden kwam zijn spullen uit de kamer halen, we sliepen namelijk in zijn bed. Midden in de nacht werd ik wakker toen er een man de kamer binnen kwam, het was de zoon van de oudere man, blijkbaar hadden we de kamer toch niet voor onszelf en sliepen we in zijn privé kamer. We vonden het allemaal een hele rare situatie en vonden het niet eerlijk van de Kroatische man dat hij ons niet had verteld wat voor kamer het was. Toen hij de volgende dag vroeg hoe de nacht was gegaan reageerde hij heel verontwaardigd toen wij aangaven dat we de hele situatie niet zo prettig vonden, we legde uit dat we niet voor niets een vrouwen kamer hadden geboekt en nu zonder het te weten een kamer deelde met de zoon van de eigenaar. We zijn er wel achter gekomen dat alle mannen in dat hostel niet tegen kritiek konden en als reactie allemaal meteen boos werden, gelukkig zijn we altijd maar een paar dagen op dezelfde plek dus zouden we snel genoeg dit hostel en deze mensen achter ons laten. Ook voor onze laatste nacht op het eiland moesten we weer naar een andere kamer, dit keer gelukkig wel een gewone dorm kamer, die we deelde met een Duits meisje. 

We hebben nog een tour gedaan op één van de laatste dagen, achteraf gezien hadden we dit beter niet kunnen doen want we hadden helemaal geen puf om van eiland naar eiland te gaan, hierdoor konden we er ook niet zo van genieten als dat we bij de eerste tour met Marlene hadden gedaan. Op elk eiland zochten we een stoel of een plek om te zitten en vielen we in slaap totdat we weer door gingen naar de volgende plek. We hadden in het totaal 19 dagen in Panama, dit was even lang als dat we in Colombia hadden gehad, toch hebben we maar de helft aan steden/ plekken bezocht. We hadden ervoor gekozen om zo min mogelijk reis dagen te hebben, hierdoor gingen we na Bocas del Toro weer terug naar Panama stad, om daar de laatste week door te brengen totdat we weer door zouden vliegen. We zaten een beetje in een reis / ziek zijn dipje maar gelukkig is dat uiteindelijk weer helemaal goed gekomen en hoort dat er ook een beetje bij als je zo lang weg van huis bent.

De boot en bus was beide goed geregeld, we werden bij ons hostel met de boot opgehaald en gingen naar de haven, daar stapte we over van boot en vaarde we naar het vaste land. Voordat we in de bus stapte kocht Sarien wat snacks voor onderweg terwijl ik bij onze spullen bleef. In de kleine supermarkt waar ze naar binnen liep was net een dier geslacht, door de hele winkel liep een spoor van bloed, zo vies! Na een nacht in de bus kwamen we heel vroeg in de ochtend aan in Panama stad.